
(4th Sunday of Lent, Cycle C)

LUSHA GAM LADAW LABAN ( IV )
(4th Sunday of Lent, Cycle C)
Tsawra ai nu wa hpunau ni ndai laban gaw lusha gam ladaw hta laban mali rai nga ai.
Mutiny on the Bounty ngu ai sumla hkrung gaw labau hta grau nna hkrit tsang hpa panglai hkrun lam hte seng ai mabyin langai mi rai nga ai. Captain Bligh gaw, West Indies a matu muk namsi hpun hpe tam na matu, Tahiti de sanghpaw li hte rawt sa wa ai. Shi gaw gumrawng gumtawng nna matsan dum myit n rawng ai de a majaw, shi a sanghpaw li masha ni gaw shi hpe ninghkap ma ai. Tahiti kaw nna bai wa ai shaloi, sanghpaw li na shangun masha law malawng gaw shi hpe gumle gumlau ai majaw, gumlau lam byin lai wa ai. dai Sanghpaw li up wa hte shi hpe madi shadaw ai masha marai 17 hpe sanghpaw li kaji langai mi hta atik anang bang nna, panglai kaba ntsa e tawn da ai.
Rawt malan ai marai 15 gaw Bounty ngu ai sanghpaw li hte rau Tahiti de bai sa mat ai. Shanhte hte rau lasha, numsha, ma nkau mi hpe shinggyin la nna, New Zealand hte Dingda Amerika lapran na Pacific Panglai hta nga ai Pitcairn ngu ai zunlawng kaji langai mi de du lai wa ai. sanghpaw li hpe hka gin gau hta tawn da yang shanhte nga ai hpe chye mat nahkrit tsang ai majaw, dai sanghpaw li hta na shanhte la mai ai arai ni yawng hpe saw la nna, sanghpaw li hpe wan nat kau ai. rai nga ai.
Ndai zawn gumlau ai hpung gaw, shanhte a n hkru n kaja ai prat hpe, lu lai sha, pyaw poi galaw, masha sat ai lam ni hpe matut manoi galaw rai dai zunlawng hta nga lai wa ai. dai zunlawng de du ai shi ning laman hta asak kaba nna asak hkrung ai masha langai mung lawm nga ai. Shi a mying gaw John Adams rai nna, shi a shawng e si mat sai kaga masha ni hta grau nna kaja ai masha gaw n re.. Raitim, shi gaw dai zunlawng masha ni hpe woi awn ai lam hta lit la da ai rai nga ai.
Zunlawng kaw du ai shaloi sanghpaw hpe wan garai n nat kau shi yang, shaw la ai arung arai ni hpe shi jep yu nga ai shaloi, dai hta e laika buk ngu na Chyum Laika buk dingsa langai hpe mu hkrup lai wa ai. Shi dai Chyum laika hpe myit n shang sha tim, dai Zunlawng hta e laika buk ngu na dai langai sha nga ai majaw dai hpe shi gaw hpaw hti hpang lai wa ai. dai zawn hti ngut ai hpang shi hta Karai Kasang a mungga gaw bungli galaw hpang wa ai, hpang jahtum e, shi a prat galai shai mat wa nna, Hkristu hta nnan hku bai hpan da hkrum ai masha tai wa ai. Dai majaw Shi gaw dai zunlawng hta laika sharin jawng hte cum nawku jawng langai hpe gawgap nna, ma ni hpe Hkristan makam masham lam hta woi awn hpang lai wa ai. Shaning law law shanhte hta nga lai wa ai laika buk gaw Chyum Laika sha rai nga ai. Shaning grai na ai hpang, dai Zunlawng hta ngang kang ai Hkristan uhpung langai mi hpe hpaw ninghtan lai wa ai. dai zunlawng hta nga ai masha ni a si mani ai myit sat lawat hte pyaw chye ai kyang lailen ni gaw, Pacific panglai hku lai di hkawm sa ai sanghpaw li na masha ni hpe grai myit shang sha shangun lai wa ai. 1980 ning hta masha jahpan hpe yu dat ai shaloi, dai zunlawng hta nga ai masha yawng gaw Hkristan ni rai nga ai.
Ndai mabyin hku na kasi la mai ai gaw Karai Kasang hpe kau da ai gaw, hten za hkrum ai, si hkrung si htan hte matsan mayan hkrum ai; Madu hpang de bai nhtang wa ai shaloi kabu gara ai, asak hkrung ai hte shaman chyeju hkam la lu ai lam rai nga ai. Gumlau ai ni gaw Madu hpe kau da ai shaloi, nanghpam lu sha ai hte si hkrung si htan hta shang lawm hkrat sum mat nga ai, rai tim, Madu hpang de kayin wa ai shaloi, kabu gara ai, asak hkrung ai hte shaman chyeju ni hpe bai hkam la lu nga ai.
Ndai bat na Kabu Gara Shiga hta, Yesu gaw, Matsan mat ai Kasha a ga shadawn hpe tsun da nga ai. Kasha gaw kawa a nta kaw na pru mat wa ai shaloi, n kaja ai lam de du nna grau sawng mat ai raitim, kawa hpang de bai kayin wa ai shaloi, kabu gara ai hte sari sadang rawng ai prat hpe bai hkam la lu ai rai nga ai. Daini e kasha kaji a masa lam hte seng nna lam lahkawng hpe myit sumru yu nga ga..
1) Kawa kaw a nta na pru mat wa ai shaloi tsin-yam tsindam hkrum lai wa ai lam rai nga ai..
Kasha kaji gaw Kawa nta kaw na pru mat wa ai hte maren, tsin-yam tsindam amyu myu hkrum lai wa ai rai nga ai.. Shi a kawa naw hkrung nga ai aten hta, sutgan garan jaw na matu grai rai hpyi shawn nna kawa hpe myit npyaw shangun lai wa ai. kawa kawn sutgan karan jaw ngut ai hpang Shi gaw dai gumhpraw ni hpe la nna, tsan ai mungdan de rawt sa mat wa ai. Dai shara hta kanu kawa ni a yu reng ai lam n nga ai a majaw, shi a gumhpraw hpe kyang kata jai shama nna hkawm sa lai wa ai. Shi gara hku n hkru n kaja ai hte prat nga lai wa hpe anhte n chye lu tim, shi a kahpu kaba gaw, shi a kanau gumhpraw hpe shawa num ni hte jai lang shama kau ai ngu nna mara shagun tsun da ai hpe gaw mu lu ai. Shi a gumhpraw hpe shi gara hku jai lang lai wa ai rai tim, dai gaw shut ai lam re majaw, shi hpe tsin-yam tsindam byin shangun lai wa ai sha rai nga ai.
Kawa hte tsan gang nga ai ndai ma wa gaw, matsan mayan hte tsin-yam tsindam hta hkrat sum mat nga ai. dai ma gaw shi a htawm hpang prat hpe gawgap na matu ra ai arung arai ni nga lai wa ai raitim shi dai arai ni hpe lachyum n rawng hku jai shama kau ai, shi gaw ramma prat na shaman chyeju ni hte ra ai arai ni hpring nga lai wa ai rai tim shi gaw dai hpe tat kau ai hte jahen kau ai. shi n myit nsawn ai lam a majaw tsinyam tsindam kata lup mat hkrum ai. Hkawhkam Shawlumon gaw, “Sabyi lu sha ai wa gaw matsan mayan hkrum nna, arawng sadang n hkrum na ra ai (Ga Shagawp 12:11)” nga nna tsun ai gaw teng nga ai.
Karai Kasang anhte a ntsa e ru jaw ya ai shaman chyeju ni hpe manu n shadan ai sha jahten kau ai rai yang, Karai Kasang hpe hpa rai nga hpe n yu ai ngu mara shagun ai gaw akyu n rawng nga ai. Karai Kasang jaw da ai hkam kaja lam hpe anhte gaw n kaja ai akyang lailen ni hte jahten kau ai rai yang, Karai Kasang hpe mara shagun ai gaw akyu n nga ai. Karai Kasang hte tsan gang ai hku nga nna n hkru n kaja ai sak hkrung lam hte anhte a sutgan ni hpe jahten sharun kau ai myit jasat law law nga chye ga ai. La langai (sh) num langai mi akajawng sha gumhpraw law law lu ai shaloi, shi gaw hten za loi chye nga ai,- n ra sharawng ai manang law law hte, grai lu sha ai, kun dinghku hpe n yu ai etc. ndai lam gaw Prat hta galoi mung n hkru n kaja ai lam de du shangun nga ai..
Lahkawng ngu na kasha a myit n su ai lam gaw matsan mayan hkrum ai sha n-ga, prat hta mung hkrat sum mat shangun ai. Gumhpraw n lu ai majaw, shi hkum shi bungli galaw ai masha hku nna bungli galaw ai. Shi gaw lamu ga madu a kasha rai tim, ya gaw bungli galaw ai masha tai nga ai; grau sawng ai gaw, shi gaw wa ni hpe yu lajang ai hte wa ni sha nga ai shapre kawp ni hpe sha ai madang de pyi rai mat wa ai, dai zawn galaw ai lam hpe gaw Yuda masha ni a matu pat hkum da ai lam mung rai nga ai.
Kawa hte tsan gang nga ai ndai ma wa gaw, tsin-yam tsindam madang hkrum nga ai kaw nna kaga madang de hprawng mat wa ai hpe anhte mu lu ga ai. Sut su ai lamu ga madu langai a kasha kaw nna, wa ni hpe bau maka ai bungli galaw masha langai mi tai wa ai; Abraham a kasha kaw nna, n san seng ai maigan amyu ni hta na langai mi tai wa ai. Shi a prat hta kade daram hkrat sum mat ai kun? Shi a dai zawn tsin-yam tsindam hkrum ai lam yawng gaw kawa a nta hte tsan gang nga ai majaw rai nga ai.
2) Kawa hpang de kayin wa ai shaloi Shi a Shaman Chyeju hkam sha lu ai hpe kasha kawn myit dum lu ai lam
Kawa hte tsan ai shara kaw, shi gaw hten za hkrat sum nga ai hye matsan shayan rai nga ra ai – wa ni sha nga ai shapre kawp ni hpe pyi sha na ahkang n lu ai. Katsi katsang rai kadai mung ncjye dat ai hku n si mat shi yang, shi gaw shi a kawa hpang de bai wa na matu hpaji rawng ai hku myit dawdan la lai wa ai. dai majaw dai ma Kawa hpang de bai wa ai lam hte seng nna lam lahkawng hpe bai myit yu mai nga ai.
a) Shi hkum shi dinghpring ai ngu hkam la ai hpe kau da ra ai: dai majaw Kawa hpang de sa wa ai lam hta, shi a yubak mara hpe yin la lai wa ai. “Ngai gaw nye wa hpang de wa nna, Wa e, sumsing lamu a man e mung, na a man e mung, ngai shut kau ni ai,” ngu nna tsun na we ai. shawng e shi galaw lai wa ai lam ni hpe tara rap ra ai hku n tsun ai sha n-ga, shi a yubak mara ni hpe mung shayawm ya na matu n shakut tsun lai wa ai. Shi hkum nan myit yawn myit malai ai hte mara yin la nna, “Ngai yubak galaw kau sai,” ngu nna sha tsun lai wa ai rai nga ai.
Tsawra ai hpunau ni e, Karai Kasang kawn tinang a mara raw ya ai lam hpe ra ai rai yang, anhte hkum anhte dinghpring ai rai dum ai myit tsaw ai lam ni hpe la kau let, ‘Ngai yubak galaw kau sai.’ ngu nna asan sha yin la ra nga ai..Shadawn shadang n ra ai – ngai gaw kaga ni hta grau kaja ai, Hparishe ni zawn, nawku htingnu de sa nna, shi gaw kang hta ai wa re nga nna shi hte shingdaw nna dinghpring ai wa hku Karai Kasang hpe tsun ai lam nmai re ai… Anhte gaw, Kang hta ai wa zawn, sha “Madu e, yubak kap ai wa ngai hpe matsan dum la rit” ngu nna, asan sha yin la chye ra ai.
b) Kawa kaw na ahkaw ahkang hpe bai hpyi shawn la na ngu ai lam yawng hpe kau da ai: Kawa a nta de bai wa ai shaloi, kasha langai hku nna shi a ahkaw ahkang hpe bai hpyi shawn ai lam n nga ai. Kawa hte hkrum ai shaloi, “Wa e, ngai hpe na a kasha zawn n rai, na a shabrai jaw ma langai mi zawn sha ngai hpe galaw ya e,” ngu nna e tsun lai wa ai. Shi gaw kasha langai a ahkaw ahkang hte hpyi shawn ai lam yawng hpe kau da lai wa ai. Shi hpe mara raw ya na hte, kawa a nta hta n law htum mayam langai hku nna bai hkap la na hpe sha shi ra sharawng lai wa ai. rai nga ai..
Karai Kasang gaw kadai hpe mung hka n kap ai. dai majaw daini e. hkrat sum mat ai kasha zawn, anhte mung , “Madu e, ngai hpe kasha zawn n rai, shabrai sha ai wa zawn sha galaw u” ngu nna tsun ra nga ai. anhte tara rap ra lam hku na karai kasang kaw hpa ahkaw ahkang mung hpyi shawn nmai nga ai. anhte gaw madu yesu a garep ningma n pu e nga nna o madu e mara lu ai wa ngai hpe matsan dum la rit ngu nna tsun na matu sha ra nga ai..shi gaw gawng kyang nga ai wa hpe galoi mung n kabai kau ai.. htani htana tsawra myit hte anhte hpe tsawra nga ai..shi gaw matsan dum lama chye ai..Shi gaw anhte hpe “Rawt u, nye kasha e, rawt u, yubak hkum galaw et.” ngu nna galoi mung tsun shadum nga ai:
Kasha bai wa nna, shi a dinghpring ai lam hte shi a ahkaw ahkang hpe hpyi shawn ai lam ni hpe kau da nna, tsawra myit rawng ai kawa gaw shi hpe bai gram lajang ya ai. Shi a mayam ni hpe kaja dik htum ai palawng ni hpe la sa shangun nna shi hpe ka-up na matu hte shinghkyit kyit shangun ai…shi a layung hta lachyawp chyawp shangun ai hte lagaw hta hkyepdin shadin ya na matu tsun lai wa ai. bai nna e hpum sau ai dumsu kasha langai hpe sat rai nna, poi galaw lai wa ai. rai nga ai..tsawra ai nu wa hpu nau ni e
Karai Kasang n lawm yang si hkrung si htan hte hten byak ai lam hkrum na loi nga ai, . Karai Kasang hte rau rai yang gaw, kabu gara ai hte asak hkrung lu nga ai; Karai Kasang hte tsan gang mat yang, matsan mayan hkrum nga ai, . Raitim Karai Kasang hpang de wa ai gaw shaman chyeju hkam la lu nga ai.
Akyu hpyi saga oh hpan madu karai kasang e chyeju mahakra matu chyeju dum ai hte nang wa hpe grau nna kam sham tsawra chyechyang lu ai hte nang wa a kabu gara shiga hpe anhte a sak hkrung lam hta hkaw tsun sak se hkam lu na matu ra kadawn nga ai myit yan marai hte n gun atsam chyeju ni hpe mung jaw ya rit anhte a madu hkristu a marang e hpyi nyem nga ga ai.
Hkristu hta tsawra hkunggga ai kanu kawa tara hkaw sara ni hte nu wa hpu nau ni e ndai laban gaw lusha gam ladaw hta. mali. ngu na lanban rai nga ai
Hti Ang Ai Chyum Daw Ni Gaw :
Chyum Mungga Daw ( I ) -Yawshu Laika 5: 9, 10-12
Chyum Mungga Daw ( II )- 2Kor 5: 17-21
Kabu Gara Shiga – Lk 15: 1-3. 11-32
Ndai jachyum mungga ni hpe hti nna myit sumru yu let hpawt ni na nawku daw jau lamang ni hpe woi nga ga law.